Inleiding op de jaarrekening
Kernboodschap
In 2021 heeft RNH zich weer volledig toegelegd op het beheer en de ontwikkeling van recreatiegebieden en -voorzieningen voor de recreatieschappen en andere opdrachtgevers. De gebieden en voorzieningen bewezen opnieuw hun waarde voor de inwoners van Noord-Holland. De beperkingen als gevolg van de voortdurende coronacrisis zorgden ervoor dat bijzonder veel mensen naar ontspanning en vermaak in de eigen provincie zochten.
Ook buiten het recreatieseizoen was het druk in de recreatiegebieden en nam het gebruik van de routenetwerken opvallend toe. Mensen zoeken de nodige afleiding, vrijheid en rust dicht bij hun eigen woonplaats in de buitenlucht. Het duurzaam ontwikkelen en in goede staat houden van recreatiegebieden en routenetwerken maakt het mogelijk dat mensen die ruimte ook hebben en kunnen gebruiken. RNH levert hieraan graag een bijdrage.
In 2021 bouwt RNH verder aan de organisatie en dienstverlening, tot grote tevredenheid van de opdrachtgevers. Daarbij speelt RNH goed in op de uitdagingen die voortkomen uit de coronapandemie en bijbehorende overheidsmaatregelen. In 2021 krijgt RNH ook het bericht van de aandeelhouder dat deze een verkenning wil uitvoeren naar het afstoten van het provinciale belang in het kapitaal van RNH. Tijdens het schrijven van deze jaarrekening werkt de provincie aan een procesvoorstel. Dit heeft uiteraard effect op de korte en langere termijn, onafhankelijk van het nog te kiezen scenario.
Het ziekteverzuim ligt in 2021 op een laag niveau. Er vindt een flinke doorstroom van medewerkers plaats. Het aantal fte in dienst en ingehuurd bedraagt 1,26 minder dan begroot en 3,29 fte minder ten opzichte van 2020. Op basis van de visies en uitvoeringsprogramma’s van de recreatieschappen verzet RNH (meer dan begroot) werk voor locatieontwikkelingen.
In 2020 is besloten om in de jaarrekening een bedrag van € 100.000 toe voegen aan de Overige reserve en dat bedrag in 2021 aan te wenden voor het verbeteren van de klantgerichtheid en de digitalisering van ondersteunende processen. Rekening houdend met deze onttrekking uit de Overige reserve resteert een positief resultaat van € 4.593. Per saldo wordt daarom € 95.407 onttrokken aan de Algemene reserve.
Ontwikkelingen
De belangrijkste ontwikkelingen in 2021 binnen RNH zijn:
- Strategische aanpassingen in de organisatie bieden ruimte aan loopbaanontwikkeling en vermindert tegelijk de overhead.
- RNH faciliteert hybride werkvormen en het nemen van verantwoordelijkheid bij haar medewerker.
- Modernisering vindt plaats van het wagenpark, de kantoorinrichting en diverse bedrijfsprocessen.
- Er gaat veel aandacht naar het versterken van het natuurinclusief denken, werken en communiceren.
- Programmateams werken enthousiast verder aan het realiseren van de toekomstvisies en uitvoeringsprogramma’s van recreatieschappen.
- Ook in coronajaar 2021 lukt het om de beheer- en toezichtprogramma’s uit te voeren, zodat veel mensen de recreatiegebieden en -voorzieningen intensief kunnen gebruiken. Daarbij is een druktemonitor ontwikkeld en zijn goede stappen gezet in het maken van nieuwe erfpachtafspraken met Staatsbosbeheer.
- RNH krijgt opnieuw voor vijf jaar de opdracht voor het beheer en de promotie van het Noord-Hollandpad.
- In de regio’s Laag Holland en Amstelland zijn wandelnetwerken gerealiseerd en toegevoegd aan de beheerportefeuille van het Routebureau van RNH.
Externe ontwikkelingen
- De belangrijkste externe ontwikkelingen die in 2021 van invloed zijn op het functioneren van RNH, zijn:
- De coronapandemie en de overheidsmaatregelen hebben gevolgen voor de hele samenleving, onze bedrijfsvoering en onze opdrachtnemers, evenementenorganisatoren en ondernemers.
- Er vindt verkenning en voorbereiding plaats van het instellen van een bestuursbureau per 1 januari 2022.
- De verkenning van de provincie naar het afstoten van haar aandelen in RNH.
- Regelmatig overleg over de samenwerking tussen de recreatieschappen en Staatsbosbeheer en modernisering van de erfpachtcontracten. De ecologische issues in de recreatiegebieden, zoals de eikenprocessierups, vogelgriep, blauwalg, waterplanten en rivierkreeften vragen regelmatig aandacht.
Balans
In 2021 investeert RNH € 94.213 in de aanschaf van nieuwe software voor factuurafhandeling en het verbeteren van software.
In 2021 investeert RNH in automatiseringsapparatuur (€ 15.230 voor de aanschaf van een conferentie systeem en computers), € 45.966 in meubilair (conform het huisvestingsproject) en in vervoermiddelen (€ 114.920 voor de aanschaf van drie toezichtauto’s). In 2021 zijn twee oude toezichtauto’s met een nihile boekwaarde ingeruild.
Er zijn geen vorderingen met een looptijd langer dan één jaar.
De ING bank r/c is direct opeisbaar. De ING bank zakelijke spaarrekening is op 10 februari 2009 geopend en is direct opeisbaar. ING bank zakelijke kwartaal spaarrekening is op 30 juni 2011 geopend en is direct opeisbaar. Rabo doelreserveren is op 29 augustus 2013 geopend en is direct opeisbaar
Er zijn geen schulden met een looptijd langer dan één jaar
De Reservering vakantiegeld/dagen is met € 33.227 verhoogd, zodat voldoende geld gereserveerd is om de verlofschuld per 1 januari 2022 aan medewerkers te kunnen betalen.
De Vooruitontvangen bedragen zijn afgenomen met € 104.861, omdat in 2021 gebruik is gemaakt van eerder ontvangen subsidievoorschotten, zoals voor het in opdracht van Provincie Noord-Holland uitvoeren van de Boerenlandpadregeling.
Vier medewerkers hebben in 2021 een uitkering ontvangen vanwege hun werkjubileum. De opgebouwde rechten voor jubileumuitkeringen in komende jaren zijn opgenomen in deze voorziening, ook voor medewerkers die in de loop van 2021 in dienst zijn gekomen.
Onttrekking: Voor vijf ex-medewerkers waren kosten geraamd in deze voorziening. De voorziene kosten voor deze medewerkers zijn daadwerkelijk gemaakt en de gemaakte kosten waren hoger dan voorzien. Om die reden wordt € 107.668 uit de voorziening onttrokken.
Dotatie: Voor 2022 en volgende jaren worden ook kosten voorzien voor het (deels) doorbetalen van WW-uitkeringen aan zes (ex-)medewerkers. Op basis van een actuele inschatting wordt hiervoor € 110.787 in de voorziening opgenomen.
Dotatie: Voor 2022 en volgende jaren wordt ingeschat dat 30 medewerkers gebruik maken van de mogelijkheid om tot 50% van de huidige POB-regeling te gebruiken voor vitaliteitsverlof. De huidige POB-regeling bedraagt € 5.000 per persoon. Daarom wordt € 75.000 aan de voorziening gedoteerd; voor 30 personen elk € 2.500.
Onttrekking: Voor het verbeteren van de klantgerichtheid en de digitalisering van ondersteunende processen is bij de resultaatsbestemming van 2020 € 100.000 in de Overige reserve opgenomen. Dit geld was bedoeld voor ICT-kosten voor bijvoorbeeld het verbeteren van de informatiehuishouding en rapportages, digitalisering van poststromen, factuurafhandeling en HR processen, het invoeren van een klantinformatiesysteem (CRM), Europese aanbesteding outsourcing automatisering (in de Cloud) en daarbij benodigde inhuur van consultants en adviseurs. In 2021 zijn hiervoor meer dan € 100.000 aan kosten gemaakt in de vorm van automatiseringskosten, afschrijvingskosten van investeringen en een opleidingstraject waarin Managers gebiedsbeheer, Programmamanagers, teamleiders en leden van het managementteam worden getraind in faciliterend leidinggeven. Daarom wordt het geld uit de Overige reserve geheel in 2021 gebruikt.
Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen
RNH heeft een huurovereenkomst met Recreatieschap Spaarnwoude betreffende kantoorruimte aan de Genieweg 46, Velsen Zuid. De huurkosten exclusief servicekosten bedragen in 2021 € 55.605 exclusief btw per jaar. De overeenkomst geldt voor de periode van 1 jaar en wordt telkens stilzwijgend verlengd voor een aansluitende periode van 1 jaar. Bij beëindiging van de huurovereenkomst moet een opzegtermijn van tenminste 1 jaar in acht worden genomen.
Ook gebruikt RNH twee dienstwoningen van Recreatieschap Spaarnwoude voor de huisvesting van de agrarisch beheermedewerkers voor informatieboerderij Zorgvrij. De kosten hiervoor bedragen in 2021 € 9.100 per jaar.
RNH heeft een meerjarig leasecontract voor één voertuig, lopend van juni 2019 tot juni 2024. De kosten bedragen € 8.880 exclusief btw per jaar, exclusief brandstofkosten.
RNH heeft een meerjarige overeenkomst met de Vereniging Agrarisch Natuurbeheer Water, Land en Dijken voor het beheer en onderhoud van routevoorzieningen op boerenlandpaden, lopend van 1 januari 2022 tot en met 31 december 2026. De kosten bedragen € 8.854,54 exclusief btw per jaar.
De samenwerkingsrelatie met de recreatieschappen is beschreven in raamcontracten. Vanaf 2009 waren dat vijfjaarlijkse contracten. In 2017 is de dienstverlening van RNH geëvalueerd. Daarna heeft RNH een verbeterplan uitgevoerd naar tevredenheid van zowel ambtelijke als bestuurlijke vertegenwoordigers van (de participanten van) de recreatieschappen. Op initiatief van de provincie is in 2020 onderzoek uitgevoerd naar de uitvoeringstaken van RNH in combinatie met de governance structuur van de recreatieschappen. De recreatieschappen hebben met RNH voor 2021 een contractverlenging van één jaar afgesproken. In 2021 is besloten om met ingang van 1 januari 2022 een bestuursbureau in te stellen. De medewerkers van het bestuursbureau staan rechtstreeks in dienst van de recreatieschappen, zodat een betere scheiding van opdrachtgeverschap en opdrachtnemerschap ontstaat. In het licht daarvan hebben de vijf recreatieschappen in 2021 een contract met uitvoeringsorganisatie RNH afgesloten voor 2022 en 2023. De opzegtermijn bedraagt één jaar. Per jaar stellen de schapsbesturen hun begrotingen vast. Dit maakt de jaarlijkse opdracht aan RNH concreet.
Resultaatbestemming
De directeur-bestuurder heeft, met goedkeuring van de raad van commissarissen, bepaald dat het negatieve resultaat van € 95.407 over 2021 ten laste komt van de reserves, waarbij:
€ 100.000 uit de Overige reserve wordt overgeboekt naar de Algemene Reserve, betreffende de kosten voor investeringen in medewerkers en bedrijfsprocessen, zoals al was besloten bij de vaststelling van de jaarrekening 2020 en € 95.407 in mindering wordt gebracht op de Algemene Reserve.
Gebeurtenissen na balansdatum
De meest relevante gebeurtenissen na de balansdatum zijn het opheffen van de meeste coronamaatregelen en het in gebruik nemen van een nieuw format voor de jaarstukken van de recreatieschappen.
Voortduren van de coronacrisis
Begin 2020 werden in Nederland de eerste coronabesmettingen geconstateerd en in januari 2021 vond in Nederland de eerste vaccinatie plaats. Op 13 februari 2022 besloot het kabinet de meeste corona-maatregelen, die lange tijd grote beperkingen betekenden voor recreanten, ondernemers, horeca en evenementen, af te schaffen. Het einde van de coronacrisis lijkt daarmee in zicht.
Dit heeft gevolgen voor het werk en de werkwijze van RNH:
- De horeca en andere recreatieve ondernemingen kunnen weer geopend worden en evenementen kunnen weer worden ingepland. Bij verandering van regelgeving vergt dit extra inzet.
- Voor locatieontwikkelingen en de werving van nieuwe evenementen betekent het afschaffen van corona-maatregelen een nieuwe impuls, waardoor een stroomversnelling kan ontstaan.
- Richting gebruikers van recreatiegebieden en routestructuren kan extra communicatie nodig zijn.
- Uit onderzoek onder de medewerkers van RNH blijkt dat een groot deel in meer of mindere mate het tijd- en plaatsonafhankelijk werken graag wil voortzetten. RNH wil dit faciliteren.
Maatregelen die RNH kan inzetten:
- Bij verschuiving van werkzaamheden de beschikbare en ingehuurde capaciteit inzetten.
- Medewerkers waar mogelijk vanuit huis laten werken en dat technisch faciliteren, waarbij er aandacht is voor het welzijn van de medewerkers en het stimuleren van de onderlinge verbondenheid.
Nieuw format jaarstukken recreatieschappen
In 2022 zijn voor de recreatieschappen de jaarstukken 2021 voor de eerste keer gemaakt in een nieuw format, in lijn met de begrotingen en BBV-voorschriften. Dit concrete resultaat komt voort uit de verbeterde planning & controlcyclus voor de recreatieschappen die in 2020 is ingezet. Veel medewerkers hebben bijgedragen aan deze succesvolle stap.
Winst-en-verliesrekening
De omzet in 2021 was € 120.801 hoger dan begroot. In de begroting van RNH was al rekening gehouden met een beperkt aantal extra opdrachten van de recreatieschappen ten opzichte van hun begrotingen. Daar zijn nog meer opdrachten bijgekomen. De belangrijkste oorzaken voor de hogere omzet zijn:
- Extra werkzaamheden voor de visieprocessen, het opstellen en realiseren van uitvoeringsprogramma’s van de recreatieschappen Spaarnwoude, Alkmaarder- en Uitgeestermeer en Geestmerambacht;
- Het Routebureau van RNH heeft voor de recreatieschappen meer werk uitgevoerd, met name voor wandelnetwerken en Toeristische Overstappunten in Amstelland en Laag Holland;
- Tegenover de genoemde extra omzet staat een lagere omzet bij Groengebied Amstelland en voor andere opdrachtgevers.
- De lagere omzet voor Groengebied Amstelland is vooral het gevolg van het nog niet starten van het visieproces, het doorschuiven van projecten en een verminderde inzet voor Beheer en Toezicht.
- De lagere omzet van het Routebureau voor andere opdrachtgevers is met name veroorzaakt door uitstel van de realisatie van het Wandelnetwerk Zuid-Kennemerland, wat ook terug te zien is in de lagere Directe Projectkosten; beide zijn afgerond € 222.000 lager dan begroot.
- Het Toezichtbureau heeft minder werk voor derden verricht dan begroot. De focus is gelegd op het werk in de recreatiegebieden.
De omzet van RNH wordt gerealiseerd bij verschillende opdrachtgevers. De post Overige opbrengsten van €75.000 betreft een fee voor de overname van een medewerker van een andere organisatie.