Inleiding op de jaarrekening 2019
Kernboodschap
In 2019 bestond RNH 15 jaar! Dat jubileum is gevierd met een goed bezocht symposium over actuele en toekomstige thema’s. Tegelijkertijd heeft RNH in 2019 veel geïnvesteerd in verbetering van de organisatie en dienstverlening. Daarvoor zijn voorzieningen en een deel van de reserves ingezet, die in het verleden hiervoor zijn opgebouwd.
In de loop van het jaar bleek dat RNH minder declarabel werk verrichtte en dus minder omzet maakte, met name door de inzet op interne verbeteringen, het ontstaan van vacatures en een hoog ziekteverzuim. Beheersmaatregelen om het jaar met een positiever resultaat te kunnen afronden, hadden wel effect, maar toch sluit RNH het jaar toch af met een negatief resultaat van circa € 589.000, dat ten laste komt van de reserves. De belangrijkste oorzaken, waarvan een deel binnen de begroting kan worden opgevangen, zijn:
- Hogere kosten dan verwacht voor interne verbeteringen (verbetering van de planning & controlcyclus, strategische personeelsplanning en organisatieontwikkeling). Een deel hiervan kan gedekt worden uit de bestemmingsreserve organisatieontwikkeling.
- Veel meer kosten dan begroot voor het doorbetalen van langdurig zieken en het inhuren van externen om de zieken te vervangen.
- Het betalen van WW uitkeringen, omdat RNH eigen risicodrager is.
- Een dotatie in de voorziening langdurig zieken voor de te verwachten kosten aan medewerkers die niet zullen reïntegreren.
Hoogtepunten
De hoogtepunten van 2019 zijn:
- RNH vierde in 2019 haar 15 jarig jubileum met een feestelijk symposium.
- RNH heeft met instemming van de ondernemingsraad een reorganisatie doorgevoerd, zodat er minder management is en de organisatie meer zelforganiserend wordt.
- Uitvoeren van het verbeterplan: verbetering van omgevingsmanagement, bestuurlijke besluitvorming en de Planning & Controlcyclus.
- Financiële transitie, zodat de schapsbegrotingen vanaf 2020 conform BBV zijn.
Externe ontwikkelingen
De belangrijkste externe ontwikkelingen die in 2019 van invloed zijn op het functioneren van RNH, zijn:
- Governance analyse door Provincie Noord-Holland.
- Nieuwe landschapsvisie rolverdelingen in de Metropoolregio Amsterdam.
- Onderhandelingen over erfpachtcontracten tussen de schappen en Staatsbosbeheer.
- Onduidelijkheden over toelaatbaarheid van stikstofuitstoot bij inrichtingsprojecten.
Balans
Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen
RNH NV is een huurovereenkomst aangegaan met het recreatieschap Spaarnwoude betreffende kantoorruimte aan de Genieweg 46, Velzen Zuid, de huurkosten bedragen, exclusief servicekosten, € 53.000 exclusief btw per jaar. De overeenkomst is aangegaan voor de periode van 1 jaar en wordt telkens stilzwijgend verlengd voor een aansluitende periode van telkens 1 jaar. Bij beëindiging van de huurovereenkomst moet een opzegtermijn van tenminste 1 jaar in acht worden genomen.
De samenwerkingsrelatie met de recreatieschappen is beschreven in raamcontracten. Vanaf 2009 waren dat vijfjaarlijkse contracten. In 2017 is de dienstverlening van RNH geëvalueerd. De resultaten hiervan werden begin 2018 aan het bestuur gepresenteerd. Met oog op de lopende discussies over de Gemeenschappelijke Regelingen en de Metropoolregio Amsterdam (en de rol van RNH daarin) is toen besloten de contracten met twee jaar te verlengen (dus 2019-2020). In 2020 zal de dienstverlening en het verbeterplan van RNH worden geëvalueerd.
Resultaatbestemming
Het bestuur heeft, onder goedkeuring van de raad van commissarissen, bepaald dat het negatieve resultaat van € 588.848 over 2019 ten laste komt van de algemene reserve, waarbij:
- € 33.721 uit de bestemmingsreserve organisatieontwikkeling wordt overgeboekt naar de algemene reserve, betreffende de kosten voor het symposium ter gelegenheid van het 15 jarig bestaan van RNH.
- en € 125.739 uit de bestemmingsreserve organisatieontwikkeling wordt overgeboekt naar de algemene reserve betreffende advies- en advocaatkosten voor het verbetering van de planning & controlcyclus, strategische personeelsplanning en organisatieontwikkeling.
Per saldo komt € 429.389 ten laste van de algemene reserve.
Gebeurtenissen na balansdatum
De corona-crisis
Op 27 februari 2020 werd de eerste corona-besmetting in Nederland vastgesteld. Daarna zijn de ontwikkelingen snel gegaan en kwam de overheid met zeer ingrijpende maatregelen om de toename van het aantal besmettingen terug te dringen.
Maatregelen die, op het moment van schrijven, ten minste tot 6 april en deels (het verbod op evenementen) tot 1 juni voortduren, maar mogelijk nog worden verlengd. Niemand kan de impact van de crisis compleet voorzien. Dat geldt zowel voor de korte als de langere termijn.
Deze wereldwijde corona-crisis raakt ook RNH en het werkveld van RNH.
Effecten
De belangrijkste, nu bekende nadelige effecten voor RNH zijn:
- RNH kan sommige werkzaamheden niet meer uitvoeren, bijvoorbeeld omdat evenementen niet doorgaan, omdat nieuwe ontwikkelingen (van horeca- en recreatiebedrijven) worden uitgesteld en omdat informatieboerderij Zorgvrij en (beheer)kantoren zijn gesloten voor publiek en werkrelaties.
- Vergaderingen en kantoorwerk kunnen niet op de normale wijze worden uitgevoerd.
- De recreatieschappen lopen financieel schade op doordat evenementen niet doorgaan en veel horeca- en recreatiebedrijven in de recreatiegebieden zijn gesloten.
- Ook moeten soms extra kosten gemaakt worden vanwege de crisis-situatie. Het is nog onduidelijk wat dit voor het toekomstige werk van RNH gaat betekenen.
Tegelijk zullen veel werkzaamheden “gewoon” doorgaan:
- De advisering van de besturen van de recreatieschappen en de informatievoorziening van de recreatieschappen aan gemeenteraden en provinciale staten.
- De betaling van facturen door RNH en door/namens de recreatieschappen.
- De planning en control-cyclus van RNH en de recreatieschappen.
- Het beheer en onderhoud van terreinen en recreatieve voorzieningen.
- Inrichtingsprojecten, communicatie en veiligheidstoezicht.
En tijdens de crisis zijn sommige werkzaamheden van RNH juist extra nodig:
- De recreatiegebieden blijven toegankelijk voor bezoekers en de diverse soorten routes blijven gebruikt worden voor ontspanning in de buitenlucht.
- Communicatie, toezicht, beheer en bestuurlijke afstemming zijn belangrijke functies van RNH die juist tijdens de crisis goed moeten functioneren in het belang van de algemene gezondheid.
- Wanneer het ergens te druk wordt en mensen zich niet aan de overheidsrichtlijnen houden, moeten maatregelen worden genomen.
Risco’s
Risico’s die RNH in verband met de corona-crisis loopt:
- Één of meerdere medewerkers van RNH kunnen besmet raken en ziek worden.
- Op korte termijn financiële schade, doordat medewerkers minder productief kunnen werken.
- Op langere termijn teruglopende omvang van de jaarlijkse opdrachten, doordat recreatieschappen kunnen besluiten tot bezuinigingen om de financiële schade te compenseren, die zij oplopen tijdens de crisis en als gevolg van het nadelig economisch effect op ondernemers in de gebieden.
- Overheidssteun (op basis van maatregelen die de overheid neemt om de gevolgen voor organisaties en werknemers te beperken) zijn mogelijk niet voor de overheids NV RNH bestemd.
Maatregelen
Maatregelen die RNH tot nu toe heeft genomen:
- RNH laat haar medewerkers zo veel mogelijk vanuit huis werken en dat wordt technisch mogelijk gemaakt.
- Het management en de interne communicatie is volop actief met de praktische vertaling van de benodigde maatregelen in het werk van RNH.
- RNH monitort in hoeverre medewerkers door de corona-crisis minder productief kunnen werken.
Nieuwe opbouw begrotingen
In 2020 zijn voor de recreatieschappen de begrotingswijzigingen 2020 en de programmabegrotingen 2021 voor de eerste keer gemaakt volgens de nieuwe opbouw, zoals die in 2019 is voorbereid. Dit is een concreet resultaat van de verbeterde planning & controlcyclus voor de recreatieschappen. Veel medewerkers hebben bijgedragen aan een succesvolle overstap.
Start financiële administratie conform BBV
In 2020 is ook gestart met een nieuwe inrichting van de financiële administratie conform het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV). De nieuwe indeling is gemaakt, maar op het gebied van de ondersteunende automatisering (software) zijn nog een aantal issues die opgelost moeten worden. Daar wordt door verschillende medewerkers en een externe adviseur aan gewerkt.
Winst-en-verliesrekening
Grondslagen van waardering
De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met BW2 titel 9. Alle activa en passiva zijn opgenomen tegen nominale waarde, tenzij hieronder anders is vermeld.
Immateriële vast activa
Immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgingswaarde verminderd met afschrijvingen. Het gehanteerde jaarlijkse afschrijvingspercentage van de immateriële vaste activa bedraagt 33,33%.
Materiële vaste activa
De materiële vaste activa zijn gewaardeerd op de aanschaffingswaarde onder aftrek van de afschrijvingen die gebaseerd zijn op de geschatte economische levensduur. De afschrijvingen vinden als volgt plaats. Automatisering (hardware) 33,33% per jaar; Inventaris:20% per jaar.
Investeringen gedaan in de loop van het boekjaar worden voor het gehele jaar afgeschreven.
Debiteuren
De debiteuren zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Als er sprake is van mogelijke oninbaarheid wordt een voorziening opgenomen.
Voorziening jubileumuitkeringen
In de rechtspositieregeling die RNH volgt, de CAP, zijn regelingen opgenomen voor de jubilea van werknemers bij 12½, 25, 40 en 50 jaar dienstverband. De gratificatie voor het 12½ jarig jubileum is per 1 juli 2019 afgeschat, maar iedereen die op 1 juli 2019 in dienst was bij RNH behoudt het recht op deze gratificatie. Een deel van de betreffende medewerkers heeft deze gratificatie laten uitbetalen, terwijl voor een ander deel het tot dan toe opgebouwde bedrag blijft bestaan. Dit bedrag is opgenomen in de voorziening, die voor jubileumuitkeringen moet worden opgenomen. De voorziening jubileumuitkeringen is gewaardeerd tegen nominale waarde.
Voorziening langdurig zieken / WW aanspraken
De loonkosten van langdurig zieke medewerkers en de WW uitkeringen worden volledig door RNH uitbetaald. De kosten voor medewerkers waarvan verwacht wordt dat zij niet meer zullen reïntegreren, moet in de voorziening worden opgenomen. De kosten zijn berekend door een inschatting te maken van het aantal medewerkers en de periode waarin RNH de loonkosten moet blijven doorbetalen. Ook zijn de berekende WW aanspraken opgenomen, zoals deze bekend zijn per ultimo boekjaar.
Voorziening Hemmeland
Als gevolg van de overdracht van de jachthaven en het recreatiegebied Hemmeland van Landschap Waterland naar de gemeente Waterland per 1 januari 2010 zijn de werkzaamheden door RNH afgebouwd. De gemeente heeft de jachthaven verkocht, waardoor de opdracht aan RNH is gestopt. Daarmee is de dekking voor twee medewerkers weggevallen. Voor deze situatie was € 63.000 in de voorziening opgenomen.
Reserves
RNH is eigen risicodrager voor uitkering bij werkloosheid.
Grondslagen van resultaatbepaling
Rekening houdend met de grondslagen van waardering wordt het resultaat bepaald. Het resultaat is het verschil tussen het totaal de baten en het totaal van de kosten, op basis van historische prijzen en voor zover die aan het betreffende jaar toe te rekenen zijn.
Statutaire bepalingen resultaatbestemming
De resultaatbestemming vindt plaats overeenkomstig artikel 20 van de statuten. Hierin is aangegeven dat het bestuur onder goedkeuring van de raad van commissarissen bepaalt welk gedeelte van de winst wordt gereserveerd. De overblijvende winst staat ter beschikking aan de algemene vergadering van aandeelhouders.
Ratios
Accountantsverklaring
A. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening 2019
Ons oordeel
Wij hebben de jaarrekening 2019 van Recreatie Noord-Holland N.V. te Velsen-Zuid gecontroleerd. Naar ons oordeel geeft de in dit jaarverslag opgenomen jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Recreatie Noord-Holland N.V. per 31 december 2019 en van het resultaat over 2019 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.
De jaarrekening bestaat uit:
- de balans per 31 december 2019;
- de winst- en verliesrekening over 2019; en
- de toelichting met een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.
De basis voor ons oordeel
Wij hebben onze controle uitgevoerd volgens het Nederlands recht, waaronder ook de Nederlandse controlestandaarden vallen. Onze verantwoordelijkheden op grond hiervan zijn beschreven in de sectie ‘Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening’. Wij zijn onafhankelijk van Recreatie Noord-Holland N.V. zoals vereist in de Wet toezicht accountantsorganisaties (Wta), de Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assurance-opdrachten (ViO) en andere voor de opdracht relevante onafhankelijkheidsregels in Nederland. Verder hebben wij voldaan aan de Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA). Wij vinden dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.
B. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen andere informatie
Naast de jaarrekening en onze controleverklaring daarbij, omvat het jaarverslag andere informatie, die bestaat uit:
- de overige gegevens.
op grond van onderstaande werkzaamheden zijn wij van mening dat de andere informatie:
- met de jaarrekening verenigbaar is en geen materiële afwijkingen bevat;
- alle informatie bevat die op grond van Titel 9 Boek 2 BW vereist is.
Wij hebben de andere informatie gelezen en hebben op basis van onze kennis en ons begrip, verkregen vanuit de jaarrekeningcontrole of anderszins, overwogen of de andere informatie materiële afwijkingen bevat. Met onze werkzaamheden hebben wij voldaan aan de vereisten in Titel 9 Boek 2 BW en de Nederlandse Standaard 720. Deze werkzaamheden hebben niet dezelfde diepgang als onze controlewerkzaamheden bij de jaarrekening. De directie is verantwoordelijk voor het opstellen van de overige gegevens in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.
C. Beschrijving van verantwoordelijkheden met betrekking tot de jaarrekening
Verantwoordelijkheden van de directie voor de jaarrekening
De directie is verantwoordelijk voor het opmaken en getrouw weergeven van de jaarrekening in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. In dit kader is de directie verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing die de directie noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fouten of fraude. Bij het opmaken van de jaarrekening moet de directie afwegen of de onderneming in staat is om haar werkzaamheden in continuïteit voort te zetten. Op grond van genoemd verslaggevingsstelsel moet de directie de jaarrekening opmaken op basis van de continuïteitsveronderstelling, tenzij de directie het voornemen heeft om de vennootschap te liquideren of de bedrijfsactiviteiten te beëindigen of als beëindiging het enige realistische alternatief is. De directie moet gebeurtenissen en omstandigheden waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de onderneming haar bedrijfsactiviteiten in continuïteit kan voortzetten, toelichten in de jaarrekening.
Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening
Onze verantwoordelijkheid is het zodanig plannen en uitvoeren van een controleopdracht dat wij daarmee voldoende en geschikte controle-informatie verkrijgen voor het door ons af te geven oordeel. Onze controle is uitgevoerd met een hoge mate maar geen absolute mate van zekerheid waardoor het mogelijk is dat wij tijdens onze controle niet alle materiële fouten en fraude ontdekken. Afwijkingen kunnen ontstaan als gevolg van fraude of fouten en zijn materieel indien redelijkerwijs kan worden verwacht dat deze, afzonderlijk of gezamenlijk, van invloed kunnen zijn op de economische beslissingen die gebruikers op basis van deze jaarrekening nemen. De materialiteit beïnvloedt de aard, timing en omvang van onze controlewerkzaamheden en de evaluatie van het effect van onderkende afwijkingen op ons oordeel. Wij hebben deze accountantscontrole professioneel kritisch uitgevoerd en hebben waar relevant professionele oordeelsvorming toegepast in overeenstemming met de Nederlandse controlestandaarden, ethische voorschriften en de onafhankelijkheidseisen.
Onze controle bestond onder andere uit:
- het identificeren en inschatten van de risico’s dat de jaarrekening afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fouten of fraude, het in reactie op deze risico’s bepalen en uitvoeren van controlewerkzaamheden en het verkrijgen van controle-informatie die voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Bij fraude is het risico dat een afwijking van materieel belang niet ontdekt wordt groter dan bij fouten. Bij fraude kan sprake zijn van samenspanning, valsheid in geschrifte, het opzettelijk nalaten transacties vast te leggen, het opzettelijk verkeerd voorstellen van zaken of het doorbreken van de interne beheersing;
- het verkrijgen van inzicht in de interne beheersing die relevant is voor de controle met als doel controlewerkzaamheden te selecteren die passend zijn in de omstandigheden. Deze werkzaamheden hebben niet als doel om een oordeel uit te spreken over de effectiviteit van de interne beheersing van de entiteit;
- het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en het evalueren van de redelijkheid van schattingen door de directie en de toelichtingen die daarover in de jaarrekening staan; – het vaststellen dat de door de directie gehanteerde continuïteitsveronderstelling aanvaardbaar is. Tevens het op basis van de verkregen controle-informatie vaststellen of er gebeurtenissen en omstandigheden zijn waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de onderneming haar bedrijfsactiviteiten in continuïteit kan voortzetten. Als wij concluderen dat er een onzekerheid van materieel belang bestaat, zijn wij verplicht om aandacht in onze controleverklaring te vestigen op de relevante gerelateerde toelichtingen in de jaarrekening. Als de toelichtingen inadequaat zijn, moeten wij onze verklaring aanpassen. Onze conclusies zijn gebaseerd op de controle-informatie die verkregen is tot de datum van onze controleverklaring. Toekomstige gebeurtenissen of omstandigheden kunnen er echter toe leiden dat een onderneming haar continuïteit niet langer kan handhaven;
- het evalueren van de presentatie, structuur en inhoud van de jaarrekening en de daarin opgenomen toelichtingen; en
- het evalueren of de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de onderliggende transacties en gebeurtenissen.
Wij communiceren met de Raad van Commissarissen onder andere over de geplande reikwijdte en timing van de controle en over de significante bevindingen die uit onze controle naar voren zijn gekomen, waaronder eventuele significante tekortkomingen in de interne beheersing.
Amsterdam, 15 mei 2020
Baker Tilly (Netherlands) N.V.
Was getekend
drs. J.M.A. Drost RA
Partner Audit
Entrada 303 Postbus 94124 1090 GC Amsterdam T: +31 (0)20 644 28 40 F: +31 (0)20 646 35 07 amsterdam@bakertilly.nl www.bakertilly.nl KvK: 24425560
Baker Tilly (Netherlands) N.V. trading as Baker Tilly is a member of the global network of Baker Tilly International Ltd., the members of which are separate and independent legal entities. Alle diensten worden verricht op basis van een overeenkomst van opdracht, gesloten met Baker Tilly (Netherlands) N.V., waarop van toepassing zijn de algemene voorwaarden, gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel onder nr. 24425560. In deze voorwaarden is een beperking van aansprakelijkheid opgenomen.